Het woord “karaat” is een term die vaak wordt geassocieerd met goud en edelstenen, maar waar komt het eigenlijk vandaan en wat betekent het precies? Als je ooit sieraden hebt gekocht of overwogen hebt om te investeren in goud of tijdens het goud verkopen, ben je ongetwijfeld de term wel eens tegengekomen.
Het concept van “karaat” heeft een rijke geschiedenis. Het woord “karaat” is afgeleid van het Arabische woord “qirat”, wat oorspronkelijk een kleine eenheid van gewicht was. De oude handelaren gebruikten de zaden van de Johannesbroodboom, bekend als “carob seeds” in het Engels, als referentiegewicht voor het wegen van edelstenen omdat deze zaden opmerkelijk uniform van gewicht zijn. Hierdoor werden ze een betrouwbare standaard in de oudheid.
Dit gebruik verspreidde zich over het Middellandse Zeegebied, en het concept werd overgenomen door andere culturen en beschavingen. In de loop der tijd transformeerde het woord “qirat” naar het Latijnse “caratus”, en uiteindelijk werd het “karaat” in vele talen, waaronder het Nederlands.
Wanneer we het hebben over goud, verwijst “karaat” naar de zuiverheid van het goud. Puur goud staat bekend als 24-karaats goud. Dit betekent dat het voor 100% uit goud bestaat, zonder enige andere metalen gemengd. De reden waarom 24 karaats wordt beschouwd als puur goud ligt in de eenvoudige wiskunde van het delen van het metaal in 24 delen.
Echter, puur goud is vrij zacht en kan gemakkelijk buigen of krassen. Daarom wordt het vaak gemengd met andere metalen om het sterker en duurzamer te maken, vooral voor gebruik in sieraden.
Een logische vraag die kan opkomen is: “Waarom stoppen bij 24 karaats? Waarom niet 25 of 30 karaats?” Het antwoord ligt in de traditie en het universele begrip van zuiverheid. Het 24-delig systeem is al eeuwen in gebruik en is de geaccepteerde standaard geworden in de goudindustrie wereldwijd. Bovendien, aangezien 24 karaats aangeeft dat het metaal 100% zuiver is, zou het geen zin hebben om een hoger aantal karaats te hebben, omdat je niet meer dan 100% zuiverheid kunt hebben.
De hoeveelheid goud in een legering wordt dus uitgedrukt in karaat. Bijvoorbeeld:
De kleur van het goud kan ook variëren, afhankelijk van de metalen waarmee het is gemengd. Zo kan geelgoud, witgoud en rosegoud allemaal verschillende karaatwaarden hebben, afhankelijk van hun samenstelling.
Bij edelstenen heeft “karaat” echter een andere betekenis. Het verwijst naar het gewicht van de steen en niet naar de zuiverheid. Een karaat is gelijk aan 200 milligram. Dus, als iemand zegt dat een diamant 1 karaat weegt, betekent dit dat de steen 200 milligram weegt.
Het begrijpen van de term “karaat” en de geschiedenis erachter biedt niet alleen een kijk op de wereld van goud en edelstenen, maar helpt ook om meer beslissingen te nemen bij het kopen of investeren. Of het nu gaat om de zuiverheid van goud of het gewicht van een edelsteen, “karaat” blijft een essentiële maatstaf in de edelmetaal- en juwelenindustrie.
De term ‘karaat’ is ongetwijfeld de meest bekende schaal om de zuiverheid van goud te meten, vooral in de sieradenindustrie. Echter, er is ook een andere manier om de zuiverheid van dit edelmetaal uit te drukken en dat is fijnheid.
De fijnheid van goud wordt gemeten in delen per duizend en geeft direct de zuiverheid van het goud in duizendsten aan. In plaats van het karaatsysteem, waar 24 karaats staat voor puur goud, staat in de fijnheidsschaal 999 of 999,9 voor puur goud.
Hier zijn enkele voorbeelden om het verschil tussen de twee schalen duidelijker te maken:
De fijnheidsschaal wordt vaak gebruikt in de bullionmarkt, waar goudstaven, munten en andere vormen van beleggingsgoud worden verhandeld. Voor beleggers en handelaren biedt deze schaal een directe en nauwkeurige weergave van de zuiverheid van het goud, wat vooral belangrijk is bij het bepalen van de waarde voor investeringsdoeleinden.
De fijnheidsschaal biedt een direct percentage van de goudzuiverheid, wat een preciezer beeld geeft dan het karaatsysteem. Hoewel het karaatsysteem dominant blijft in de sieradenindustrie en in veel delen van de wereld, biedt de fijnheidsschaal een alternatieve en precieze manier om de zuiverheid van goud te meten. Afhankelijk van de context – of je nu een sieraad koopt, investeert in goud, of gewoon geïnteresseerd bent in de wetenschap van metalen – kan het nuttig zijn om vertrouwd te zijn met beide schalen.
